Thuốc hoàn là dạng thuốc rắn, hình cầu, được bào chế từ bột hoặc cao dược liệu với các loại tá dược thích hợp, thường dùng để uống. Trong bào chế thuốc đông y, thuốc viên có 2 dạng chính là viên hoàn mềm (thuốc tễ) và viên hoàn cứng (viên đan, viên đơn). Để sản xuất thuốc viên cần nhiều công đoạn, trước đây sản xuất thuốc viên phải làm thủ công từ làm nhân viên thuốc, chia viên, bao vỏ thuốc, sửa bỏ viên thuốc rồi sấy và bảo quản. Ngày nay, thiết bị sản xuất dược liệu phát triển, máy vo viên cũng được sử dụng phổ biến giúp giảm bớt quá trình vo viên, tăng năng suất sản phẩm lên nhiều lần.
Thuốc hoàn được chia ra hoàn cứng và hoàn mềm, đặc điểm của thuốc hoàn là thích hợp với các bệnh lý mạn tính, yêu cầu thời gian điều trị lâu, tuy nhiên trong một số trường hợp thì bệnh cấp tính dùng thuốc hoàn vẫn đạt công dụng cần thiết. Mặt khác, khi dùng thuốc ở dạng hoàn thầy thuốc có thể sử dụng nhiều dược liệu trong cùng một phương thuốc. Ngoài ra thuốc hoàn còn đáp ứng được yếu tố tiện lợi trong sử dụng và lợi ích về mặt kinh tế cho bệnh nhân.
CÁCH LÀM VIÊN HOÀN MỀM
Nguyên liệu làm viên hoàn mềm
Viên hoàn mềm thường được sử dụng nhiều với thuốc bổ dưỡng, hoặc do yêu cầu về hàm lượng chất nên làm hoàn cần gia thêm cao thuốc vào toa, nên bào chế ở dạng hoàn mềm. Hoàn mềm có ưu điểm là trong thuốc viên có mật ong nên dễ uống, nên vừa thích hợp cho cả người lớn và trẻ nhỏ sử dụng.
Nguyên liệu chính cần có trong quy trình làm thuốc tễ, viên hoàn mềm gồm có:
- Bột thuốc tán mịn
- Mật ong
- Một số thành phần quan trọng khác
- Nồi gia nhiệt có cánh khuấy (dành cho dung dịch đặc)
- Dung cụ khác
Các bước làm hoàn mềm
Luyện mật
Đổ mật ong vào nồi gia nhiệt cánh khuấy, lượng mật ong chỉ nên bằng 2/3 chiều cao của nồi (tránh bị trào bọt). Cài đặt thời gian và nhiệt độ đun, nên để nhiệt độ thấp, đun sôi khi mật trào bọt thì khuấy liên tục, rồi lại giảm nhiệt, chờ mật dịu hẳn thì khuấy, rồi tăng nhiệt lên tiếp. Cứ làm như thế vài lần cho thuốc thật mềm mịn.
Mục đích của luyện mật là để loại bỏ tối đa nước ra khỏi mật, loại bỏ tạp chất. Sau khi đun mật xong thì chờ mật nguội bớt, nguội đến 40 - 50 độ C là được, vớt bỏ bọt. Có thể luyện nhiều mật một lần để trữ lại cho những lần dùng sau, vì mỗi lần luyện mật mất công, hao mật, cho nên luyện với số lượng lớn sẽ tiết kiệm được nhân công và thời gian.
Trộn bột thuốc với mật ong
Đổ bột thuốc vào nồi gia nhiệt cánh khuấy và bật motor khuấy, công đoạn này dùng máy vừa giảm bớt nhân công vừa đảm bảo vệ sinh, nhào càng lâu càng tốt. Sau đó chia ra thành nhiều khối nhỏ để chuyển sang công đoạn vê viên hoàn.
Cánh khuấy được thiết kế đặc biệt, có khả năng vét thành và đáy nồi, không làm cháy thuốc
Vê viên hoàn mềm
Theo phương pháp thủ công vê viên bằng tay sẽ có kích thước không đều và không tròn đẹp, cũng tốn thời gian, tốn nhân công và vất vả. Hiện tại công đoạn vê viên được giảm bớt với Máy vo viên hoàn, thuốc sau khi trộn đều với mật ong sẽ được chia nhỏ thành các viên hoàn mềm có trọng lượng đều nhau và bỏ vào Máy vo viên thuốc thu được các viên thuốc kích thước đều nhau theo nhu cầu sử dụng từ 3g, 9g, 12g…
Lồng vo viên đường kính 90cm có khả năng vo được nhiều kích thước khác nhau với khối lượng lớn
Bảo quản thuốc viên hoàn mềm, thuốc tễ
Thuốc viên hoàn mềm có thể bọc hoàn bằng nilon, hoặc vỏ nhựa, khi dùng cần bảo quản nơi thoáng mát, hoặc để ngăn mát tủ lạnh.
Nếu như mật ong luyện kĩ, làm đúng thao tác, tránh tuyệt đối nước, ẩm, Hoàn mềm trong điều kiện bảo quản tốt, bột dược liêu làm hoàn khô thì có thể để hoàn vài năm không hỏng.
CÁCH LÀM VIÊN HOÀN CỨNG
Nguyên liệu làm viên hoàn cứng
Viên hoàn cứng là dạng thuổc rắn, hình cầu, có khối lượng thường nặng từ 0,05 g - 0,5 g, có khi tới 2 g hay hơn nữa. Ví dụ: Tô mộc hoàn, Ích mẫu hoàn, Lục vị hoàn, Bổ tỳ ích khí hoàn, Bổ huyết điều kinh hoàn...
Thành phần điều chế viên hoàn cứng gồm có:
- Dược chất: hoá chất, bột dược liệu, cao thực vật, cao động vật.
- Tá dược: những chất cần thiết để tạo thành viên thuốc. Tá dược thường là những chất trơ (vô hại) hoặc những chất góp phần làm tăng thêm hiệu lực của thuốc (tác dụng hiệp đồng hoặc phân rã thuốc hợp lý làm tăng khả năng hấp thu thuốc).
Các bước điều chế viên hoàn cứng
Làm khối viên dẻo
Tương tự như phương pháp làm viên thuốc mềm phía trên, cho tá dược lỏng và dược liệu vào Nồi cô cao đặc, điều chỉnh nhiệt độ và thời gian sao cho thuốc dẻo, ko dính tay, không dính vào thành nồi là được.
Nồi gia nhiệt cánh khuấy có khả năng nghiên nhơn 90 độ giúp lấy thuốc dễ dàng hơn
Chia viên
Căn cứ vào số lượng viên phải làm, chia khối thuốc thành từng phần nhỏ, nặn thành dạng sợi trên rồi dùng cắt thành viên với khối lượng, kích thước đều nhau.
Chú ý, có thể cho một ít bột Hoạt thạch hoặc bột Cam thảo để khỏi dính khay.
Vo viên
Bỏ thuốc viên vào Máy vo viên, bật công tắc và chờ 60 – 100s là có thành phẩm thuốc viên hoàn. Máy làm viên hoàn ra đời nhằm giúp giảm thiểu công sức và thời gian làm viên hoàn. Có rất nhiều loại máy viên hoàn tự động khác nhau, bạn cũng có thể tham khảo sản phẩm Máy vo viên của Xuyên Á – Đơn vị chuyên sản xuất máy chế biến dược liệu uy tín.
Công dụng của Máy vo viên không chỉ để làm dược phẩm mà còn làm thực phẩm, mỹ phẩm...
Lưu ý, sau khi vo viên cần sấy viên hoàn để tăng thời gian sử dụng cũng như tránh ẩm mốc làm giảm chất lượng thuốc.
Bảo quản
Thuốc viên hoàn đã sấy xong để thật nguội mới đóng vào chai lọ hoặc túi Polyetylen đã tiệt khuẩn và làm thật khô. Thuốc phải để nơi khô ráo, mát, tránh ánh sáng và ánh nắng. Viên hoàn thành phẩm phải đảm bảo mùi thơm dược liệu, nhãn bóng, đồng đều, khi bỏ vào nước nóng dễ tan.
TIÊU CHUẨN CHẤT LƯỢNG VIÊN HOÀN
Bột dùng bào chế thuốc viên hoàn, thực phẩm chức năng dạng viên hoàn phải là bột mịn hoặc bột rất mịn.
Tính chất
Thuốc viên hoàn hoặc thực phẩm chức năng dạng viên hoàn phải tròn, đều, đồng nhất về hình dạng, màu sắc, có mùi đặc trưng của dược liệu. Hoàn mềm phải nhuận, dẻo.
Hàm ẩm
Thực phẩm chức năng dạng hoàn mật ong, hoàn chứa cao đặc: hàm ẩm không quá 15%. Hoàn nước có kết họp sirô, mật ong: hàm ẩm không quá 12%. Hoàn nước và hoàn hồ: hàm ẩm không quá 9% (hoàn sáp không xác định hàm ẩm).
Độ rã
Chỉ áp dụng cho hoàn cứng: Viên rã trong vòng 1giờ.
Trên đây là phương pháp căn bản làm thuốc hoàn thường dùng tại Viện Đông y, kỹ thuật bào chế từng bài thường hay thay đổi tuỳ theo tính chất của dược liệu trong công thức. Để có thể bào chế ra thuốc viên hoàn tốt cần có nguyên liệu chuẩn cùng với hệ thống thiết bị sản xuất hiện đại để có thể bào chế ra những loại thuốc viên hoàn chất lượng hợp vệ sinh.
Ngày nay, đời sống của con người ngày càng tăng cao, nhu cầu chăm sóc sức khỏe từ việc bổ sung thực phẩm chức năng theo đó mà cũng được quan tâm hơn. Khác với những dạng viên khác, viên hoàn nhỏ gọn nên dễ sử dụng, dễ bảo quản hơn. Chính vì thế lựa chọn cho mình một cơ sở gia công thuốc viên hoàn, thực phẩm chức năng dạng viên hoàn uy tín, chất lượng, giá thành cạnh tranh là mục tiêu hàng đầu của nhiều doanh nghiệp.
Vậy nếu bạn đang có ý định mở một cơ sở bào chế thuốc viên hoàn với đầy đủ thiết bị hiện đại. Xin vui lòng liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ tốt nhất.
CÔNG TY TNHH ĐTTM XUYÊN Á
Hotline: 0904685252
Website: www.maythucphamkag.com - www.xuyena.vn
Email: Kagtechvn@gmail.com
Địa chỉ: Số 115, ngõ 509 Vũ Tông Phan, Khương Đình, Thanh Xuân, Hà Nội
Một số bài viết cùng chủ đề:
- Máy vo viên hoàn ứng dụng như thế nào trong đời sống
Không có bình luận nào cho bài viết.